Friday, February 1, 2013

ისტორია


  ესპანეთის ისტორია რამდენიმე ათეულ საუკუნეებს მოითვლის. სიტყვა ესპანეთი                                    ფინიკიური წარმოშობისაა. რომაელები ამ სიტყვას მრავლობით რიცხვში იყენებდნენ                           (Hispaniae) და ამ ტერმინში მთელს პირენეის ნახევარკუნძულს გულისხმობდნენ.      მე-20 საუკუნის დასაწყისში ქვეყანაში აქტიური პოლიტიკური ბრძოლა                                  მიმდინარეობდა, რაც სამოქალაქო ომში გადაიზარდა (1936-1939). 1975 წლამდე ქვე-                             ყანას მართავდა დიქტატორი გენერალი ფრანსისკო ფრანკო, რის შემდეგაც აღდგენილ იქნა მონარქია.1986 წელს ქვეყანა ვროკავშირის წევრი გახდა. 

ესპანეთის მმართველები:                                                                       
  • 1875-1885 : ბურბონების სახლი(ალფონსო XII)
  • 1885-1886 : ბურბონების სახლი(მარია დე-ლას მერსედესი)
  • 1886-1931 : ბურბონების სახლი(ალფონსო XIII )  
  • 1931-1939 : ესპანეთის მეორე რესპუბლიკა 
  • 1939-1975 : ფრანკოს დიქტატურა
  • 1975-დღემდე : ბურბონების სახლი(ხუან კარლოს I )  
                                                                                                                                                              
         1975 წელს ფრანკოს სიკვდილის შემდეგ  ესპანეთში  აღსდგა  კონსტიტუციური მონარქია. მეფე გახდა ფრანკოს მიერ მემკვიდრედ გამოცხადებული ხუან კარლოს I. 1976 წელს შემოიღეს საპარლამენტო სისტემა, ლეგალიზებული გახდა პოლიტიკური                                 პარტიები, პროფკავშირები. 1977 წელს დაიშალა მმართველი პარტია ესპანური ფალა-                                 ნგა. 1978 წლის დეკემბერში მიიღეს ახალი დემოკრატიული კონსტიტუცია. კატალო-                                                     ნიამ, ბასკეთმა და გალისიამ მიიღეს ავტონომიის სტატუსი.  1982 წელს  ესპანეთი                                      გახდა ნატოს წევრი. ამავე წლიდან ესპანეთის  მთავრობას  მართავდა  სოციალის-                                     ტური მუშათა პარტია, 1996 წელს ჩამოყალიბდა კოალიციური მთავრობა (სახალხო                                       პარტია და დამოუკიდებელი მინისტრები).  1986 წელს ესპანეთი გახდა ევროპის კავშირის წევრი.  1996 წლიდან ესპანეთის პრემიერ მინისტრია ხოსე მარია ასნარი.                                                           2000 წლის მარტის საპარლამენტო არჩევნებსი კვლავ იმარჯვებს სახალხო პარტია. ასნარმა შეინარჩუნა პრემიერ-მინისტრის თანამდებობა. 2004 წლის 11 მარტს, საპარლამენტო არჩევნებამდე 3 დღით ადრე მადრიდში მოხდა ტერაქტი. 5 წუთის ინტერვალში აფეთქდა 13 ბომბი. დაიღუპა 191 ადამიანი, 1247-მა მიიღო სხეულის დაზიანება.  2004 წლის 14 მარტის საპარლამენტო არჩევნებში დამარცხდა მოქმედი პრემიერ მინისტრის პარტია.  გაიმარჯვა სოციალისტურმა პარტიამ,  პრემიერის პოსტი  კი დაიკავა ხოსე ლუის როდრიგეს საპატერომ.  2005 წლის 28 აპრილს ესპანეთის პარლამენტმა მოახდინა ევროკავშირის კონსტიტუციის რატიფიცირება. 
                                                                                                                                                                                                        

No comments:

Post a Comment